|
Beethoven componeerde in roerige een tijd; er gebeurde van alles.
Napoleon veroverde Europa en dat bracht grote maatschappelijke veranderingen en
nieuwe inzichten in de natuurkunde, terwijl ook de filosofie (het denken van de
mens over zijn plaats in de wereld en het heelal) een sterke vernieuwing
doormaakte.
Deze ontwikkelingen hadden grote invloed op de persoon en het werk van de
componist.
Zo onderschreef hij in eerste instantie in volle overtuiging Napoleons politieke
ideaal van vrijheid, gelijkheid en broederschap: Alle Menschen werde Brüder.
Als start van het Beethoven Festival 2016 vertellen drie denkers en musicologen
over deze tijd en de manier waarop Beethoven moet worden gezien in de tijdgeest
en bijdroeg aan de vernieuwing.
15.00 uur: Maarten Zweers
In de vorm van een muzikale collage zal Maarten Zweers (1948, ingenieur,
musicus, schouwburgdirecteur en levensbeschouwelijk denker) in deze voordracht
stilstaan bij de wijze waarop Beethoven met zijn muziek liet voelen hoe de mens
vanaf dat moment innerlijk dynamisch ging ontwaken, tot een nieuw soort
innerlijke kracht kwam en zich nieuwe idealen over leven en samenleving ging
vormen.
Muziek van Beethoven zal centraal staan. Maar door ook stil te staan bij zijn
grote voorganger Mozart en drie groten die na hem kwamen - Brahms, Bruckner en
Wagner - wordt de betekenis van deze geweldenaar niet alleen muzikaal maar ook
psychologisch eerst echt duidelijk.
www.maartenzweers.nl
16.00 uur: Michel Khalifa
Musicoloog Michel Khalifa is o.a. begeleider bij muziekreizen. Hij hoort, ziet
en voelt wat de reacties zijn van mensen die te maken krijgen met Beethoven als
componist en als persoon zodra dit in een historisch kader wordt geplaatst.
Hij weet ook dat er nu, dus met terugwerkende kracht, heel anders tegen de
muziek wordt aangekeken dan toen de componist nog leefde. Het beeld van
Beethoven is door de tijd en vooral onder invloed van o.a. het gedachtengoed van
de Romantiek, vervormd. Of dat terecht is en of dat positief of negatief is wil
Khalifa graag bediscussiëren met zijn luisteraars.
17.00 uur: Clara Bolle
Als filosoof denkt en schrijft Clara graag over literatuur, kunst en
architectuur. Hiernaast geeft ze les op het gebied van filosofie, kunst en
cultuur aan studenten, maar ook aan kleuters.
Vooral dit laatste levert verrassingen op en zet haar zelf weer aan het denken.
In deze lezing zal Clara een beeld schetsen van de wijze waarop Beethoven zich
liet inspireren door Schiller en Goethe. Deze denkers waren belangrijk voor hem,
van beide heeft hij enkele teksten/toneelstukken op muziek gezet. De
belangrijkste zijn de Ouverture Egmont en Wilhelm Tell (Monnik-lied) van Goethe
en de beroemde Ode an die Freude van Schiller. Uit deze werken blijkt hoezeer de
componist een kind van zijn tijd was: revolutie, het nieuwe denken en de nieuwe
vrijheid.
https://clarabolle.wordpress.com
Als alle voorgaande inleiders voldoende doordrongen zijn van Goethe's stelling
over der Beschränkung en de serie dus op tijd kan worden afgesloten, kunt u zich
na deze middag filosofie rustig voorbereiden op het openings-concert in de
Buitensociëteit. Daarin zal zijn te zien en te horen hoe de opgediende wijsheden
die u hebt gehoord zich concreet laten vertalen in de concertzaal.
terug naar programma
|
Maarten Zweers
Khalifa Michel
Clara Bolle |
